Vergaderen en samenwerken

Besluitvorming: intuïtie vs. ratio

De meeste mensen hebben wel eens moeite met het nemen van een beslissing. Ze stellen dit uit door eindeloos te blijven zoeken naar informatie of steeds te vragen naar input van anderen. Anderen gooien er een muntje op. Alles om maar geen verantwoordelijk te hoeven nemen.
Op deze pagina geven we een aantal inzichten die je helpen bij het nemen van beslissingen, groot of klein.

Wat is besluitvorming?

Simpel gezegd gaat besluitvorming over het kiezen tussen twee of meer manieren om iets aan te pakken, manieren om een probleem op te lossen. Een besluit kan ofwel worden genomen op basis van intuïtie, op basis van logisch redeneren of een combinatie van deze twee.

Besluitvorming op basis van intuïtie

Wanneer je je intuïtie volgt, neem je een beslissing op basis van je ‘onderbuikgevoelens’. Onderbuikgevoelens bestaan uit eerdere ervaringen, dingen die je ooit hebt meegemaakt, gecombineerd met je persoonlijke normen en waarden. Levenservaring komt meestal goed van pas. Het is dus zeker de moeite waard om bij het nemen van beslissingen te luisteren naar je intuïtie. De vraag is of simpel en alleen intuïtie volstaat, aangezien je beslissing op die manier alleen wordt gevormd door persoonlijke opvattingen.

Het is belangrijk om je gevoel te volgen, zeker wanneer het heel sterk aanwezig is. Probeer uit te vinden waarom je bepaalde onderbuikgevoelens ervaart. Kloppen deze gevoelens?

Besluitvorming op basis van ratio

Ratio refereert naar je denkvermogen. Als je iets volgens ratio beredeneert gebruik je cijfers en feiten om een beslissing te nemen. Je loopt alleen wel het risico om emoties of eerdere ervaringen te negeren.

Inzetten van zowel intuïtie als ratio

Intuïtie wordt vaak gebruikt wanneer er snel een beslissing moet worden genomen. Complexe situaties vragen om een meer gestructureerde aanpak. Vaak wordt er dan gekozen voor een combinatie van intuïtie en ratio om een beslissing te nemen.
Een goede manier om dit aan te pakken is door de twee om beurten in te zetten. Begin met redeneren en verzamel cijfers en feiten. Heb je op basis van deze gegevens iets besloten? Laat dan je intuïtie spreken. Voelt de beslissing goed?
Zo niet, bekijk de situatie dan opnieuw. Het is namelijk belangrijk dat een beslissing goed voelt. Als je niet emotioneel betrokken kunt zijn bij de beslissing, dan zul je ook minder goed in staat zijn om ernaar te handelen.

Wat staat effectieve besluitvorming in de weg?

Heb je eenmaal een besluit genomen? Dan moet je ook in staat zijn om het uit te voeren. Het is daarom belangrijk dat je toegewijd bent aan de beslissing. Dat je er volledig achter kunt staan. Er zijn een aantal dingen die effectieve besluitvorming in de weg staan:

1. Niet genoeg achtergrondinformatie

Als je niet over genoeg achtergrondinformatie beschikt, kan het voelen of je een beslissing moet nemen die niet gegrond is. Neem in zulke gevallen de tijd om extra informatie te verzamelen die je nodig hebt om tot een beslissing te kunnen komen. Zelfs wanneer je eigenlijk haast hebt.

2. Te veel achtergrondinformatie

Het tegenovergestelde komt ook vaak voor: je hebt zoveel informatie verzameld dat je door de bomen het bos niet meer ziet. Dit kun je voorkomen door je team bij elkaar te roepen en samen te beslissen welke informatie prioriteit heeft.

3. Te veel mensen die meedenken

Groepsbeslissingen zijn lastig. Iedereen heeft een mening, en meningen verschillen nogal eens van elkaar. Het kan nuttig zijn om één persoon aan te wijzen die eindverantwoordelijke is. Hij of zij beslist welk idee wordt opgevolgd.

4. Eigenbelang

De rol van eigenbelang in besluitvormingsprocessen wordt vaak onderschat. Deze belangen worden niet altijd uitgesproken, maar kunnen wel een cruciale blokkade vormen. Het is lastig om te achterhalen of er eigenbelang in het spel is. Soms kan het helpen om een outsider te vragen om mee te kijken. Iemand die de situatie van een afstand kan bekijken.

5. Teveel weerstand

Mensen houden niet van veranderingen. En een beslissing gaat vaak gepaard met verandering. Iets wat veel mensen lastig vinden. Is er teveel weerstand, dan is ‘beslissen om niet te beslissen’ ook een optie.

6. Geen emotionele betrokkenheid

Een ander uiterste is dat het degenen die moeten beslissen niet uitmaakt wat er wordt besloten. In zulke gevallen kan het helpen om ‘de voors en tegens’ schematisch in kaart te brengen. Misschien zag je eerder dingen over het hoofd?

Terug naar overzicht

Ontvang onze nieuwste tools, tips en interessante artikelen

Blijf op de hoogte

We sturen je heel af en toe iets kleins op, en natuurlijk alleen maar als het super briljant is! Je kunt je elk moment afmelden.